آستروسیتوما چیست؟

آستروسیتوما دسته‌ای از تومورهای گلیال مغزی است که از سلول‌های آستروسیت (نوعی از سلول‌های حمایتی مغز) منشأ می‌گیرد. این تومورها بسته به ویژگی‌های هیسـتوپاتولوژیک و مولکولی، در دسته‌های WHO Grade I تا IV (از رشد کند تا بسیار تهاجمی) دسته‌بندی می‌شوند.

نقش MRI در تشخیص آستروسیتوما

MRI  با و بدون گادولینیوم ابزار اصلی تشخیص و درجه‌بندی آستروسیتوماست. تصویربرداری دقیق، علاوه بر شناسایی تومور، در برنامه‌ریزی جراحی، رادیوتراپی یا شیمی‌درمانی نیز نقشی کلیدی دارد.

ویژگی‌های MRI در آستروسیتوما

T1 بدون تزریق: ضایعات کم‌تنس تا ایزوتنس به نسبت ماده خاکستری؛ در درجات بالاتر ممکن است هتروژنیته اندکی دیده شود.

T1 با تزریق گادولینیوم: تقویت ضعیف تا متوسط (Grade I/II) یا تقویت ناهمگن و حلقه‌ای

 (Grade III/IV)؛ لبه‌های نامنظم در درجات بدخیم‌تر.

T2/FLAIR: سیگنال بالا در ناحیه ضایعه و اغلب اِدِم محیطی؛ در آستروسیتوماهای پایین‌مرتبه محدوده واضح‌تر و محدودتری دارد.

DWI/ADC: در تومورهای کندرشد (Grade I/II) معمولاً محدودیت پخش دیده نمی‌شود؛ اما در درجات آتیپیک یا آنپلاستیک (III/IV) کاهش ADC در نواحی متراکم سلولی ظاهر می‌شود.

Perfusion MRI: افزایش rCBV متناسب با درجه تهاجمی‌بودن: هرچه درجه بالاتر، حجم خون توموری بیشتر.

MRS: افزایش Choline، کاهش NAA، و در موارد پیشرفته پیک‌های لیپید/لاکتات که با نکروز مرکزی همراه است.

گزارش دقیق آستروسیتوما در سیستم تله‌ریپورت

برای بررسی آستروسیتوماهای مختلف نیاز به اطلاعات زیر است:

• تعیین محل دقیق و حجم تومور
• مشخص‌کردن الگوی تقویت (همگن، ناهمگن، حلقه‌ای)
• ارزیابی اِدِم محیطی و تأثیر بر ساختارهای اطراف
• تحلیل پرفیوژن برای تعیین درجه تهاجمی
• تفسیر MRS برای افتراق از گلیومای دیگر
• پیشنهاد زمان‌بندی نظارت تصویربرداری یا مداخلات درمانی

چرا تشخیص سریع آستروسیتوما اهمیت دارد؟

در آستروسیتوماهای پایین‌مرتبه (I/II)، جراحی کافی می‌تواند شانس بقاء طولانی‌مدت را افزایش دهد.

در درجات III/IV، تشخیص و شروع سریع رادیو–شیمی‌درمانی نقش کلیدی در کنترل رشد و کاهش علائم فشار داخل جمجمه دارد.

نظارت دوره‌ای با MRI از عود یا تحول درجه تومور(مثلاً پیشرفت Grade II به III) جلوگیری نمی‌کند، اما امکان مداخله زودتر را فراهم می‌کند.